Chích ngừa sớm hơn lịch có sao không? Nên hay không nên?

Tiêm ngừa là một hoạt động thường niên của người dân trên toàn thế giới. Việc tiêm chủng sẽ giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại các loại bệnh, tăng cường sức đề kháng cho con người. Trên thực tế có nhiều loại vaccine phòng ngừa khác nhau, tuỳ độ tuổi, môi trường sống mà bạn sẽ được chỉ định tiêm phòng.

Có một số loại tiêm phòng phải thực hiện đủ 2 – 3 mũi thì cơ thể mới đủ kháng thể. Vậy trong tình huống tiêm trễ mũi thứ 2 hoặc thứ 3 có ảnh hưởng đến hiệu quả ngừa bệnh không?

Chích ngừa sớm hơn lịch có sao không?

Thông thường tiêm phòng sẽ có theo đợt hoặc theo độ tuổi của từng cá nhân. Với trẻ sơ sinh là đối tượng đặc biệt quan tâm sẽ được Nhà nước, chính quyền gửi giấy tận nhà để vận động tiêm ngừa cho trẻ. Những loại vaccine của trẻ thông thường có hiệu quả khá là nhẹ nhàng và cần được tiêm nhắc cho đến khi chúng trưởng thành.

Với người lớn trưởng thành, vấn đề tiêm phòng phải do chính bản thân chúng ta đến cơ sở y tế được thể hiện. Thường lịch tiêm nhắc sẽ được ghi chú trong sổ sức khoẻ, điều đó đã xảy ra nhiều vấn đề nhưu tiêm sớm hơn hoặc tiêm trễ hơn. Tuy nhiên với trường hợp tiêm sớm hơn còn tuỳ vời thời gian tối thiểu công dụng của mũi 1 mà cân nhắc thời điểm tiêm lại mũi 2.

Ví dụ như với vaccine covid Astra, có hiệu lực mũi 1 từ 4-6 tuần, sau khỏi thời gian này bạn có thể tiêm mũi thứ 2. Tuy nhiên nếu bạn chưa đủ 4 tuần hoặc còn vài ngày nữa là đủ 4 tuần thì vẫn nên cân nhắc tiêm đúng ngày sẽ tốt hơn. Những loại vaccine chống bệnh lây truyền thường phản ứng sau tiêm sẽ nhiều hơn với các loại bệnh khác. Vì vậy mà để an toàn cho sức khoẻ chúng ta vẫn nên tiêm đúng lịch chỉ trong khoảng thời gian cho phép.

Vì sao nên tiêm ngừa đúng hạn?

Tiêm ngừa là một hình thức đưa các loại vi rút bất hoạt vào cơ thể con người. Các loại vi rút này có đoạn gen hoặc được mã hoá giống với vi rút gây bệnh thực tế. Tuy nhiên khi chúng đã là vaccine thì khả năng gây hại với con người không còn, chỉ là những phản ứng phụ rất nhẹ nhàng. Điển hình như bạn sẽ cảm thấy thân nhiệt thay đổi, nổi mụn, rụng tóc hoặc cơ thể mệt mỏi vài ngày.

Mỗi một mũi tiêm của vaccine sẽ có thời hạn phát huy công dụng trong cơ thể con người. Tiêm tiếp mũi 2 sẽ tăng cường khả năng chống lại bệnh cho cơ thế rất nhiều. Đó là lý do vì sao chúng ta nên tiêm đủ liều đủ mũi của một loại vaccine bất kỳ. Tiêm ngừa đúng hạn sẽ giúp cơ thể duy trì được kháng thế, tập trận sẵn trong cơ thể mỗi khi có vi rút thực sự đánh phá thực tế.

Tiêm đúng hạn là trong khỏi thời gian tối đa cho phép của mỗi loại vaccine. Có thể từ vài tuần đến vài tháng, đôi khi là vài năm. Đây còn tuỳ vào loại phòng ngừa mà bạn đang tiếp nhận. Nên ghi chép đầy đủ hoặc cài các ứng dụng nhắc nhở trong điện thoại để bạn không bị nhỡ ngày tiêm phòng tiếp theo.

Trễ lịch tiêm nên tiêm tiếp tục hay trở lại từ đầu

Đây cũng là câu hỏi khiến nhiều người dân hoang mang và lo lắng. Nếu đã trễ lịch tiêm hơn thời gian tối đa thì nên tiêm tiếp tục hay trở lại từ đầu? Câu trả lời là dù có trễ hạn tiêm, các y bác sĩ vẫn tính mũi tiêm thứ 2 cho bệnh nhân. Trên thực tế thì dù là tiêm trễ nhưng chúng không ảnh hưởng quá nhiều đến hiệu quả của vaccine.

Vì thế người dân không cần quá lo lắng về vấn đề tiêm phòng trễ hạn. Trong tình hình dịch bệnh covid thì Nhà nước luôn ưu tiên tiêm vaccine đúng hạn cho tất cả người dân. Chỉ cần bạn đủ thời hạn của mũi 1 thì đã có lịch tiêm tiếp theo để nâng cao khả năng phòng chống bệnh cho cộng đồng.

Vaccine là liều thuốc hữu dụng nhất để con người đẩy lùi bệnh dịch. Trong một số trường hợp dù đã tiêm ngừa đủ mũi nhưng vẫn không thể tránh được các tình huống đe doạ tính mạng. Bạn nên nhớ rằng vaccine không phải là thuốc điều trị hay bài thuốc ngăn ngừa tuyệt đối. Chúng ta vẫn có khả năng nhiễm bệnh nhưng tình trạng sẽ nhẹ hơn, tình huống xấu tử vong có thể là do sự phát triển mạnh hơn của vi rút.

Cách xử lý phản ứng phụ sau tiêm

Thông thường đối với trẻ nhỏ các phản ứng phụ sau tiêm thường gặp là sốt từ nhẹ đến trung bình. Những ngày đầu bé có hơi quấy khóc, ăn uống khó khăn. Nhiều trẻ phản ứng mạnh với vaccine còn xảy ra tình trạng tiêu chạy, cảm sốt thông thường. Nhưng các phụ huynh có thể yên tâm tình trạng này chỉ diễn ra từ 2-3 ngày sẽ chấm dứt, trẻ sẽ khoẻ và trở lai bình thường.

Với người trưởng thành thì phản ứng sau tiêm có thể mạnh hơn nhưng do sức đề kháng tốt cũng sẽ lướt qua rất nhanh. Chúng ta có thể bị sốt cao trong đêm đầu tiên, đau đầu, nóng lạnh. Tiếp đến sẽ hạ sốt nhưng cơ thể vẫn mệt mỏi. Một số trưởng hợp sau tiêm covid thì còn bị rụng tóc, thay đổi nội tiết tố khiến da nổi mụn, trễ kinh kỳ. Đây là những phản ứng rất thông thường và không có quá nhiều nguy hiểm.

Khi sốt bạn có thể dùng thuốc hạ sốt, tăng cường uống nhiều nước và vitamin C tăng cường đề kháng. Ăn uống thực phẩm dễ tiêu, nghỉ ngơi nhiều để cơ thể mau chóng khoẻ lại. Tình huống xấu nhất sau tiêm là bệnh nhân bị sốt pahnr vệ ở cấp độ cao như sốt li bì nhiều ngày liền từ 39 độ trở lại. Đau đầu chóng mặt, mệt mỏi nhiều đôi khi ngất sau tiêm. Vì thế chúng ta nên quan sát cơ thể cẩn thận sau tiêm chủng nhé!